Energieprijzen verlagen door het verbruik af te stemmen op het weer en de prijs

Morgen hebben we, ondanks de energiecrisis met recordhoogtes aan energieprijzen, toch op de dagmarkt te maken met zeer lage of zelfs negatieve energieprijzen. Vanwege het aanbod van meer duurzame energie en een lagere energievraag (in het weekend). Dit betreft alleen de leveringstarieven (uiteraard dient een gebruiker nog wel energiebelasting en ODE af te dragen over de gebruikte energie). Bij flexibele energieprijzen loont het om bijvoorbeeld om morgen  ‘groene stroom’ te gaan gebruiken, door bijvoorbeeld de vaatwasser, de wasmachine overdag aan te zetten in plaats van `s avonds. Of om de elektrische auto of e-bike op te laden.

Energiebeurzen

Elektriciteit kan niet goed worden opgeslagen. Vraag en aanbod moeten altijd in balans zijn. Daarom zijn verschillende markten om dit allemaal voor elkaar te krijgen. De belangrijkste markten zijn dus de termijnmarkt en de dagmarkt.  Op de termijnmarkt worden de energieprijzen voor vaste termijnen voor levering in de toekomst verhandeld. Op de dagmarkt wordt gas en elektriciteit verhandeld voor levering van de volgende dag. De mate van risico die een bedrijf durft te lopen, de hoeveelheid tijd en kennis die er aanwezig is, bepalen of er gekozen wordt voor inkopen op de dagmarkt of termijnmarkt.

In een genormaliseerde en goed werkende energiemarkt (waar we nu helaas niet over kunnen spreken), is het met een flexibel (beurs)tarief mogelijk om over een bepaalde periode het energiegebruik af te stemmen op de prijs en daar financieel voordeel uit te behalen. Dit geldt voor afnemers en opwekkers van energie die hun verbruik en productie kunnen sturen.  Er zijn energieleveranciers die stroom en gas aanbieden tegen uur- en dagprijzen om het gebruik van duurzame energie te stimuleren. Energieleveranciers met een dynamische energieprijzen plaatsen de tarieven 1 dag van te voren online.

Waar kan betekenen dat de dagmarkt u financieel voordeel oplevert, kan ook het net zo goed de andere kant opvallen, zoals we ook de afgelopen weken gezien in een sterk opwaarts oplopend prijsniveau, met soms uurprijzen van circa € 0,70 per kWh.  Dit betekent hoge kosten voor de afname van energie, voor de teruglevering van eigen opgewekte energie een hoge opbrengst.

Helaas geldt dus ook het tegenovergestelde voor bedrijven met bijvoorbeeld zonnepanelen, die moeten morgen deze uren geld toe betalen om energie aan het energienet te mogen leveren.

Flexibele energievraag draagt (indirect) bij aan CO2 reductie

Heb je geen flexibele energieprijzen in het energiecontract, dan kun je door dan energie af te nemen, indirect wel een bijdrage leveren aan de balancering van het energienet. Deze stroom komt namelijk hoofdzakelijke uit schone en duurzame bronnen. Een goed regelbare (flexibele) elektriciteitsvraag draagt dus indirect bij aan CO2-reductie,  door zoveel mogelijk de elektriciteit te gebruiken in uren met overvloedige wind en zon.  En zo min mogelijk in de uren met grotendeels elektriciteit afkomstig van gasgestookte energiecentrales. Omdat we elektriciteit op dit moment nog maar mondjesmaat kunnen opslaan, is het zinvol dat bedrijven en consumenten gestimuleerd worden energie waar mogelijk te gebruiken op momenten de onze duurzame stroomproductie hoog is.

Het energiegebruik zal door dynamische energieprijzen beter over de dag verspreid worden en zijn we beter in staat om zon- en windenergie meteen te gebruiken. Een betere spreiding van het energieverbruik, zorgt voor lagere pieken in het energienet, waardoor in een ‘normale’ energiemarkt minder investeringen en energiecentrales nodig zijn.

Tijdens de donkere uren, of bij de afwezigheid van zon- en wind en bij een hogere energievraag,  wordt onze elektriciteit hoofzakelijk opgewekt met duurdere gasgestookte energiecentrales, waardoor ook de uurprijzen hoger zijn, omdat het aanbod energie op deze tijdsloten schaarser wordt ten opzichte van de tijdsloten met veel zon- en winduren.

Dag en nachttarief zal een keer verdwijnen

Het dag- en nachttarief zoals we dat nu nog kennen voor stroom (daltarief: 2300 – 7.00 uur en weekend) zal ook vermoedelijk verdwijnen in de toekomst. Het dag- en nachttarief werd vroeger ingevoerd om de stroom die de kern-kolencentrales produceerden vlotter kwijt te raken. De centrales konden niet eenvoudig worden afgekoppeld (en kostte teveel geld) en ’s avonds zat men met teveel stroom, dus werd stroomafname gestimuleerd (wasmachine aanzetten) met een lager daltarief.

Er geldt namelijk een bepaalde rangorde van productie eenheden in de markt. Dit wordt de merit order genoemd. Voor elektriciteit wordt er per dag gekeken hoeveel er wordt opgewekt door zon- en wind. Waarna de rest wordt aangevuld met kolen- en gascentrales. Het principe van dag- en nachttarief is daarmee eigenlijk voorbijgestreefd, en heeft niet veel zin meer in tijden met veel meer aanbod van zon- en windenergie. Het is mogelijk dat we nieuwe’dag- en nachttarieven’ krijgen, alleen dan omgekeerd qua prijsstelling. Namelijk tussen 10- 14 in het voorjaar bij veel wind- en zonaabod zeer lage of negatieve energietarieven en in de avond en nacht en bij gebrek aan wind- en zon relatief hoge energietarieven.Slimme apparaten (en apps) kunnen in de toekomst volledig geautomatiseerd de beste en goedkoopste momenten kiezen om energie te verbruiken. Een interessante ontwikkeling die het volgen waard is.

Update 21-3: de day after… 

Hoe is het het daadwerkelijk verlopen op zondag 22 maart 2022?

De energie die gisteren werd geproduceerd was afkomstig uit verschillende bronnen. De prijsgrafiek hierboven (energiebeurs) op basis van verwachte vraag en aanbod (weer), kwam redelijk overeen met de daadwerkelijk energiemix gisteren. Ook de verwachte weersvoorpelling van het KNMI kwam redelijk uit, als je kijkt naar de zon- en windopbrengst (en afname ervan). De hogere gasprijs zorgt dus in de avonduren (door afwezigheid van zon en minder wind en vaak een hogere energievraag) met een groot aandeel van de gascentrales in de productie en energiemix voor dus een hogere energieprijs (piek). Een leuke tool hiervoor is de CO2 footprint van Tennet en Gasunie, deze tool geeft inzicht in de huidige energiemix.  Dit biedt marktpartijen meer inzicht en mogelijkheden om de energievraag af te stemmen op het moment dat de CO2 uitstoot laag, bijvoorbeeld wanneer er veel zonnestroom en windenergie wordt opgewekt. Op momenten van lage CO2 uitstoot (en lagere prijzen) kan energie tijdelijk worden opgeslagen (batterijen en accu`s) of omgezet worden naar een andere energiedrager (elektriciteit omzetten naar waterstof of e-boilers die elektriciteit omzetten naar warmte).

Bron: De CO₂-monitor 20-3-2022

DISCLAIMER: Deze nieuwsbrief is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Toch is het niet uit te sluiten dat de informatie niet juist, onvolledig en/of niet up-to-date is. De juistheid en volledigheid van deze informatie kan dus niet worden gegarandeerd. Onjuistheden kunnen voorkomen. Berekeningen zijn illustratief en indicatief. Onder voorbehoud van prijs- en zetfouten. Energie Adviesbureau ‘Het Snoer Om’ is hiervoor niet aansprakelijk en aanvaard geen aansprakelijkheid voor schade die het directe of indirecte gevolg is van de opgenomen informatie. Op geen enkele wijze kunnen rechten worden ontleend aan de in dit document aangeboden informatie. Zo fluctueren Energietarieven dagelijks. Energietarieven zijn onder andere afhankelijk van grondstofprijzen, geopolitieke spanningen, looptijden, winstmarges van energieleveranciers en het inkoopmoment.  Het prijsverloop in het verleden, bieden echter geen volledige garanties en zekerheid voor de toekomst. Op alle leveringen en diensten zijn de Algemene voorwaarden van Energie Adviesbureau ‘Het Snoer Om’ van toepassing zoals gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel Oost Nederland (onder nummer 58089845).